Şeker Portakalı * José Mauro de Vasconcelos

Şeker Portakalı

José Mauro De Vasconcelos

Aydın Emeç ( Çeviren )

Can Yayınları

112. Baskı 2013

İlk Baskı 1983

182 Sayfa

Ah sen ne güzel bir kitapsın...

Çok eskiden okuduğum sandığım Şeker Portakalı kitabını okuduktan sonra hiç okumadığımı acıyla fark ettim. Eğer okusaydım mutlaka aklımda kalır sonunu okumak için nefes almadan bitirmeye çalışmazdım...

Çok fakir, çok çok fakir bir ailenin en küçük çocuğu Zeze... Hayat karmaşasında ve ailesinin zor hayatı içinde sevgisizlikler içinde yolunu bulmaya çalışıyor bata çıka... Sonra bir fidanla arkadaş oluyor ama zamanla o da yetmiyor içindeki büyük boşluğa... Sonra bir gün biri o boşluğu doldurmaya başlıyor. Sevgiyle doldukça minik yüreği daha da coşuyor daha da güzelleşiyor... Geri kalanını okumak lazım tabi... 

Bir çocuğun ruhu, iç dünyası bir büyük tarafından nasıl bu kadar iyi anlatılır hayretler içinde okudum. Sanki Zeze gözünüzün önünde ve başını okşamak istiyorsunuz büyük bir şefkatle. Demogoji yapmadan bir çocuğun gözlerinden onun sefil dünyasını görmek yaşamak ve belki kendi çocukluğunuza dönmek her kitabın başarabildiği bir şey değil...Hele o kitap 12 günde yazılmışsa...

Kitabın devamı olarak Güneşi Uyandıralım ve Delifişek var ancak Şeker Portakalı nın büyüsünü bozar diye okumaya korkuyorum:)

Şeker Portakalı nın bir çocuk kitabı olduğunu düşünmüyorum ancak her yetişkinin mutlaka okuması gerek... Benim gibi geç kalmış olsanız da...

Sevgiler

Kitap Tanıtımı:

Yazarlıkta karar kılıncaya kadar, boks antrenörlüğünden ressam ve heykeltıraşlara modellik yapmaya, muz plantasyonlarında hamallıktan gece kulüplerinde garsonluğa kadar çeşitli işlerde çalışan Jose Mauro de Vasconcelos'un başyapıtı Şeker Portakalı, "günün birinde acıyı keşfeden küçük bir çocuğun öyküsü"dür. Çok yoksul bir ailenin oğlu olarak dünyaya gelen, dokuz yaşında yüzme öğrenirken bir gün yüzme şampiyonu olmanın hayalini kuran Vasconcelos'un çocukluğundan derin izler taşıyan Şeker Portakalı, yaşamın beklenmedik değişimleri karşısında büyük sarsıntılar yaşayan küçük Zeze'nin başından geçenleri anlatır. Vasconcelos, tam on iki günde yazdığı bu romanı "yirmi yıldan fazla bir zaman yüreğinde taşıdığını" söyler.

Aydın Emeç'in, güzel Türkçesiyle dilimize armağan ettiği Şeker Portakalı'nın başkahramanı Zeze'nin büyüdükçe yaşadığı serüvenleri, yazarın Güneşi Uyandıralım ve Delifişek adlı romanlarında izleyebilirsiniz.

José Mauro de Vasconcelos:

Yazar José Mauro de Vasconcelos, 26 Şubat 1920 de Brezilya'da Rio de Janeiro yakınlarındaki Bangu kasabasında doğdu. Yarı Kızılderili yarı Portekizli, yoksul bir ailede doğan Vasconcelos iki ayrı kültürün de izlerini taşıdı. Oldukça yoksul olan ailesi, O'nu öğrenimini devam ettirmesi amacıyla Natal kasabasındaki amcasının yanına gönderdi. Orada 19 yaşındayken Potengi Irmağı’nda yüzmeyi öğrendi ve ilerde bir gün yüzme şampiyonu olmanın hayallerini kurdu. Liseyi Natal’da bitirdikten sonra 2 yıl tıp öğrenimi gördüyse de öğrenimini yarıda bırakıp yeni hayaller peşinde Rio de Janeiro’ya gitti. Orada ilk işi boks antrenörlüğü oldu. Tarım işçiliğinin yanı sıra garsonluk ve balıkçılık da yapan yazar, yaşamı boyunca çeşitli işlerde çalıştı. Bu durum, O'na yazdığı roman ve hikâyeler için önemli kaynak sağlamıştır. Değişik ortamlarda, değişik koşullarda farklı insanlar tanıdı. İyi bir gözlemci ve usta olan bu yazarın elinde bütün bu yaşamlardan pek çok roman çıktı ortaya. Bunlar yazarın çok yönlü kişiliğinin ve içinde bulunduğu arayışın bir yansıması olarak değerlendirilebilir.

Genellikle romanlarında, roman karakterlerinin yaşamlarında ki zorlu yaşam koşullarını, yoksulluğu ve şiddeti tüm çıplaklığıyla anlatır; ama özellikle Şeker Portakalı ile onun devamı olan Güneşi Uyandıralım ve Delifişek gibi bazı romanları tüm bunlarla birlikte duygusallık ve iyimserlikte içermektedir. Brezilya'nın ormanlarında ya da step bölgesi sertaolarda yaşayan insanların, elmas avcısı garimpeiroların, yerlilerin, denizcilerin, değişik insanların yaşamlarından kesitleri ve ruh hallerini anlatır.

José Mauro de Vasconcelos’un yazdığı ilk eseri Yaban Muzu (1942)'dur. Beyaz Toprak (1945) isimli eseri en çok beğenilen eserleri arasındadır. Kayığım Rosinha (1961) ile ününün doruğuna çıkan yazarı dünya çapında tanıtan eseri Zéze'nin maceralarını anlatan üçleme romanın ilk kitabı olan Şeker Portakalı olmuştur. Bu romanı 12 günde yazdığını belirten yazar, eserine duyduğu sevgiyi “Ama onu 20 yıldan fazla taşıdım yüreğimde” sözüyle özetlemiştir. Eserin özgün adı O Meu Pé de Laranja Lima’dır (1968). 24 Temmuz 1984'te hayatını kaybetmiştir.

Eserleri:

• Yaban Muzu (1942)
• Beyaz Toprak (1945)
• Kayığım Rosinha (1962)
• Şeker Portakalı (1968)
• Güneşi Uyandıralım
• Delifişek (1963)
• Kardeşim Rüzgar Kardeşim Deniz
• Pissy'nin Öyküsü
• Kırmızı Papağan (1953)
• Japon Sarayı (1969)
• Kristal Yelkenli ,
• Hayatın O Güzel Şarkısı (1974)
• Çıplak Sokak